Περί τέχνης τινά
«Την μεν ζωγραφίαν ποίησιν σιωπώσαν, την δε ποίησιν ζωγραφίαν λαλούσαν». (Σιμωνίδης ο Κείος - 556-468 π.Χ.)
Στο Δυτικό κόσμο η τέχνη περιγράφεται ως art, από το λατινικό ars που εν μέρει σημαίνει διακανονίζω, διευθετώ. Όπως και να 'χει, η αρχιτεκτονική, η γλυπτική, η ζωγραφική, η λογοτεχνία, η ποίηση, η μουσική, ο χορός, το θέατρο, ο κινηματογράφος, η φωτογραφία μαζί με τα παρακλάδια τους, είναι το αναπόσπαστο περιττό που δίνει νόημα, ουσία και ομορφιά στη ζωή και εν μέρει «διευθετεί» το περιβάλλον.
Πολύ εύστοχα ο Βασίλης Ραφαηλίδης (1934-2000) είχε πει: «Ο τσοπάνος κάθεται και σκαλίζει την γκλίτσα του, όχι για να την κάνει σταθερότερη, αλλά ομορφότερη. Τούτο το "περιττό" που προστίθεται στο αναγκαίο, είναι η τέχνη. Όλοι, ακόμα και οι πρωτόγονοι, θα ‘θελαν τα πράγματα που χρησιμοποιούν, εκτός από χρήσιμα, να είναι και ωραία».
Για την τέχνη έχουν ειπωθεί πολλά και όλα σχεδόν ανταποκρίνονται σε κάποια πτυχή της. Η τέχνη είναι αστείρευτη και αχανής. Χωρίς υπερβολή είναι η έκφραση και η έμπνευση της ψυχής για το φανταστικό, το θεϊκό, το θεσπέσιο, το εξωπραγματικό, το ανθρώπινο, το υπεράνθρωπο.
Οπωσδήποτε η τέχνη είναι πάρα πολλά πράγματα μαζί. Αποτελεί μια ανεξάντλητη πηγή δημιουργικών δράσεων και δεν μπορεί να περιορίζεται στα στενά όρια ενός ορισμού γιατί καλύπτει όλο το φάσμα της ζωής και της δημιουργικότητας του ανθρώπου, ενώ συγχρόνως εκφράζει και το αποτύπωμα της κοινωνίας τη δεδομένη χρονική στιγμή.
Είναι γεγονός, χωρίς να είναι το απαραίτητο συστατικό της ζωής, πως είναι ό,τι ομορφαίνει και γεμίζει τις αισθήσεις με ενέργεια και παροτρύνει το άνθρωπο για νέους δρόμους, καινούργιους προβληματισμούς και σύγχρονες εκφράσεις. Όλα αυτά εξυπακούεται πως αλληλοεπηρεάζονται από τις αξιολογικές προσεγγίσεις, καθώς και τις ιδεολογικές και κοινωνικές αντιλήψεις του δημιουργού και προφανώς τις ιδιαίτερες συνθήκες της εποχής.
Επίσης, μέσω της τέχνης δεν εκφράζεται μόνο το ιδεώδες του ωραίου, σύμφωνα με την ιδιαίτερη αισθητική του καλλιτέχνη και της εποχής του, αλλά αναπτύσσεται μια βαθύτερη σύλληψη της πραγματικότητας και έτσι πραγματοποιείται η μετουσίωσή της σε άλλες εκφράσεις και μορφές, που μπορούν να μεταβιβαστούν σε άλλους.
Ακόμη, η τέχνη πέρα από έκφραση της ανθρώπινης δημιουργικότητας και φαντασίας -και αυτό ίσως είναι και το σημαντικότερο- απαλύνει και ημερεύει την ψυχή δίνοντας το έναυσμα για τον καλύτερο και ανώτερο άνθρωπο. Όπως έλεγε και ο Νικόλαος Λούβαρις: «Με την καλλιτεχνική μέθη ο άνθρωπος κατορθώνει να διαρρήξει τα όρια του εγώ».
Άλλωστε δεν είναι καθόλου τυχαίο, που άπαντες -εκτός ελαχίστων περιπτώσεων- στάθηκαν ευλαβικά και με σεβασμό μπροστά στα αριστουργήματα της Ακρόπολης των Αθηνών και αλλού όπου η τέχνη μεγαλούργησε...
