Μούμιες

Συζητήστε όσα δεν σχετίζονται με όλες τις παραπάνω κατηγορίες και παραθέστε ελεύθερα τις απόψεις σας για ό,τι επιθυμείτε
Απάντηση
Hammet36

Μούμιες

Δημοσίευση από Hammet36 »

Οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν στη ζωή μετά το θάνατο. Θεωρούσαν λοιπόν ότι η μουμιοποίηση θα εγγυούταν τη μετάβαση στην άλλη ζωή. Σε κανέναν άλλο πολιτισμό δεν έχουν γίνει τόσο επιμελείς προετοιμασίες για τη μετά θάνατον ζωή.

Οι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι με το θάνατο η ψυχή του ανθρώπου πετούσε για αλλού. Κι αυτό διότι θεωρούσαν την ψυχή σαν ένα πουλί με το πρόσωπο τού αποθανόντος. Κατά τη διάρκεια της ζωής του, το πουλί αυτό κατοικούσε μέσα του -πιθανώς στην κοιλιά ή την καρδιά- αλλά μετά από το θάνατο άφηνε το σώμα, βρίσκοντας καταφύγιο στον τάφο τη νύχτα, όταν τα κακά πνεύματα περιφερόντουσαν στην περιοχή με απειλητικές διαθέσεις. Αλλά, προκειμένου να βρει το σωστό τάφο, ήταν απαραίτητο η ψυχή να είναι σε θέση να αναγνωρίσει το σώμα από το οποίο είχε προέλθει. Ως εκ τούτου, το σώμα του νεκρού έπρεπε να συντηρηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Έπρεπε να μουμιοποιηθεί.

Η διαδικασία διέπονταν από καθορισμένο θρησκευτικό τελετουργικό. Κάθε βήμα της συντονιζόταν με τις σχετικές ιερατικές τελετές. Το μέρος όπου γινόταν η μουμιοποίηση μπορεί να είχε μια σταθερή θέση (όπως στην περίπτωση των χώρων που συνδέθηκαν με τους μεγαλύτερους ναούς), εντούτοις συχνά ήταν μια κινητή σκηνή που στηνόταν κοντά στο σπίτι του εκλιπόντος.

Σύμφωνα με τα πιστεύω των αρχαίων Αιγυπτίων, ο ενταφιασμός της μούμιας δεν εξασφάλιζε αυτομάτως την είσοδο στον "άλλον κόσμο". Ο αποθανών έπρεπε πρώτα να περάσει από μια επιτροπή, να εμφανιστεί δηλαδή ενώπιον μιας ομάδας σαράντα δύο πνευματικών αξιολογητών και να τους πείσει ότι είχε ζήσει μια δίκαιη ζωή στη Γη. Κατόπιν, σε μια τελική δοκιμή πριν από τον Όσιρι, βασιλιά του Κάτω Κόσμου, η καρδιά του τοποθετούνταν σε μια μεγάλη ζυγαριά και έπρεπε να ισορροπήσει με ένα φτερό, σύμβολο της δίκαιας αλήθειας. Το ζύγισμα πραγματοποιούσε ο θεός Άνουβις που προήδρευε πέρα από το βαλσάμωμα, ενώ ο Τρωθ, ο γραφέας των θεών, κατέγραφε το αποτέλεσμα σε μια ταμπέλα. Αν η καρδιά του αποθανόντος περνούσε αυτή τη δοκιμασία, αναγνωριζόταν στον ουρανό. Αν όχι, η ψυχή του ήταν καταδικασμένη να περιπλανάται για πάντα στη Γη.

Ο προ-δυναστικός Αιγύπτιος (3000 π.Χ.) θαβόταν στην άμμο και περιβαλλόταν με βάζα που περιείχαν τρόφιμα. Αργότερα τοποθετούνταν μέσα σε καλάθια ή σε φέρετρα αγγειοπλαστικής τα οποία στη συνέχεια θάβονταν στην άμμο ή τοποθετούνταν σε σε μικρές φυσικές σπηλιές στη βάση των απότομων βράχων στην κοιλάδα του Νείλου. Από το 3000 π.Χ. και μετά, άτομα κάποιας σπουδαιότητας θάβοντας μέσα σε μικρές αίθουσες που σκάβονταν στους βράχους για να δεχθούν τα φέρετρα. Από εκεί άρχισε να εξελίσσεται ο χαρακτηριστικός αιγυπτιακός τάφος που αποτελείται από δυο ουσιαστικά μέρη: την αίθουσα ενταφιασμού και ένα δωμάτιο όπου τοποθετούνταν οι προσφορές στους νεκρούς. Για να βοηθηθούν οι αιγύπτιοι βασιλιάδες να εισέλθουν στους ουρανούς αλλά και για να κερδίσουν μια εξυψωμένη μετά θάνατον ζωή, χαράσσονταν πάνω στους εσωτερικούς τοίχους των τάφων τους διάφορα θρησκευτικά κείμενα.

Τι ακριβώς είναι μια μούμια;

Θα μπορούσε να πει κανείς σαν έναν γενικό ορισμό, ότι μούμια είναι ένα παλαιό, νεκρό σώμα. Σε αντίθεση όμως με έναν σκελετό ή ένα απολίθωμα, η μούμια εξακολουθεί να διατηρεί κάποια τμήματα από τον μαλακό ιστό που είχε σαν ζωντανός οργανισμός -τμήματα του δέρματος -, αλλά πολλές φορές διατηρούνται και κάποια όργανα και μύες. Αυτό το γεγονός της συντήρησης του ιστού συμβαίνει είτε τυχαία είτε μέσω της ανθρώπινης επέμβασης. Πάντως αυτό που είναι δεδομένο και για τις δύο περιπτώσεις είναι ότι η διατήρηση του ιστού επιτυγχάνεται όταν τα βακτηρίδια και οι μύκητες που δραστηριοποιούνται για την διαδικασία της αποσύνθεσης δεν μπορούν να αυξηθούν.

Η ιστορία έδειξε ότι η καλύτερη μέθοδος μουμιοποίησης-διατήρησης (όσον το δυνατόν) - ενός σώματος, είναι η γρήγορη ξήρανση. Και αυτό διότι η ανάπτυξη βακτηριδίων και μυκήτων είναι αδύνατη ελλείψει νερού ή υγρασίας. Οι μούμιες (τα προς μουμιοποίηση σώματα), μπορούν να ξηρανθούν από τον ήλιο, την πυρκαγιά, τον καπνό, τις διάφορες χημικές ουσίες. Επίσης επειδή τα βακτηρίδια και οι μύκητες δεν μπορούν να επιζήσουν σε θερμοκρασίες πάγου, το μόνιμο πάγωμα μπορεί επίσης να διατηρήσει τις μούμιες. ΄Άλλος τρόπος είναι η τοποθέτηση ενός νεκρού σώματος σε ένα περιβάλλον ελεύθερο από οξυγόνο. Π.χ. ένα έλος τύρφης. Και αυτό διότι οι μικροοργανισμοί δεν επιζούν χωρίς αέρα. Ακόμα μπορεί να επιτευχθεί μουμιοποίηση με το θάψιμο του σώματος σε χώμα που περιέχει χημικές ουσίες θανατηφόρες για βακτήρια και μύκητες.

Αρκετές από τις πιο γνωστές παγκοσμίως περιπτώσεις διατήρησης σωμάτων (μούμιες) έγιναν εντελώς τυχαία, με κάποιον από τους τρόπους που περιγράψαμε προηγουμένως. Πολλοί όμως στον ανά τον κόσμο και τους αιώνες πολιτισμοί, επιχείρησαν και κατάφεραν να διατηρήσουν μούμιες, χρησιμοποιώντας μια τεχνική παρέμβασης πάνω στα άψυχα κορμιά που λέγεται "βαλσάμωμα". Οι παραλλαγές αυτής της μεθόδου είναι πολλές όσο και οι πολιτισμοί οι ίδιοι.

Αρχαίοι Αιγύπτιοι: οι καλύτεροι στη μουμιοποίηση

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, θεωρούνται οι καλύτεροι και οι γνωστότεροι "κατασκευαστές" μούμιας. Αν και αρχικά, ήταν οι κλιματολογικές συνθήκες της Αιγύπτου αυτές που το πέτυχαν και όχι τόσο η ικανότητά τους. Οι ξηροί άνεμοι της ερήμου και η καυτή άμμος, θα μπορούσαν να ξεράνουν πολύ γρήγορα τα σώματα. Η πιο παλαιά Αιγυπτιακή μούμια , χρονολογίας περίπου 3500 π.Χ., θεωρείται ότι προήλθε από μια τέτοια φυσική διαδικασία.

Οι πρώτες αιγυπτιακές μούμιες, αποτέλεσμα της ανθρώπινης παρέμβασης, υπολογίζονται περίπου στο 3000 π.χ. Αυτές οι πρώτες προσπάθειες δεν είχαν και πολύ καλό αποτέλεσμα. Παρόλα αυτά απεικονίζονται οι αναδυόμενες πεποιθήσεις του πολιτισμού των αρχαίων Αιγυπτίων για την συντήρηση των νεκρών, ώστε να πετύχουν την αιώνια ζωή.

Στην αρχή, η μουμιοποίηση ήταν τόσο ακριβή, ώστε οι μόνοι που μπορούσαν να την έχουν προνομιακά ήταν οι Φαραώ και οι γύρω από αυτούς. Όλοι οι άλλοι κάτοικοι της Αιγύπτου, περιορίζονταν σε έναν απλό, σοβαρό ενταφιασμό, σε ένα από τα αμέτρητα απέραντα νεκροταφεία - νεκροπόλεις. Όμως η υπόσχεση για την αιώνια ζωή, ήταν τόσο δελεαστική, που δεν άργησε το προνόμιο αυτό να περάσει σε όλους τους πλούσιους Αιγυπτίους. Και από το 1550 π.Χ., κάθε Αιγύπτιος που θα μπορούσε να αντέξει οικονομικά την διαδικασία μουμιοποίησης, την είχε. ( Εννοούμε φυσικά για τους συγγενείς των νεκρών, αν και κάποιοι φρόντιζαν γι' αυτό πριν τον θάνατό τους ).

Το βαλσάμωμα

Το βαλσάμωμα έγινε μια τέχνη που ασκήθηκε στους θαλάμους-εργαστήρια που ιδρύθηκαν κατά μήκος των όχθων του ποταμού Νείλου. Μια κορυφαία εργασία βαλσαμώματος-εγκοπών διαρκούσε εβδομήντα ημέρες. Τις πρώτες σαράντα, τις αφιέρωναν στο στέγνωμα του στομάχου. Η διαδικασία άρχιζε με την αφαίρεση των πνευμόνων, του στομαχιού, του συκωτιού και των εντέρων μέσω μιας κοιλιακής τομής στην αριστερή πλευρά του σώματος. Ο εγκέφαλος αφαιρέθηκε μέσω της μύτης με ένα εργαλείο που το αποκαλούσαν γάντζο εγκεφάλου και το οποίο έμοιαζε σαν μια βελόνα τσιγγέλι. Την καρδιά που την θεωρούσαν πηγή της σκέψης, την άφηναν μέσα στο σώμα.

Αφού λοιπόν αφαιρούσαν τα όργανα, ξέπλεναν το σώμα με κρασί προκειμένου να σκοτώσουν κάθε υπόλοιπο βακτηριδίων. Στην συνέχεια το συσκεύαζαν αφού προηγουμένως το κάλυπταν με μια μορφή άλατος που την έλεγαν natron και το άφηναν πάνω στο τραπέζι της "εγχείρησης" για να ξεραθεί. Σαράντα μέρες μετά, αυτό είχε μαυρίσει και ζαρώσει αλλά ήταν έτοιμο για την αποκατάσταση και τη συνέχεια της διαδικασίας.

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι η ζωτικής σημασίας δύναμη και η προσωπικότητα ενός ατόμου εγκατέλειπε το σώμα κατά την διάρκεια του θανάτου. Πίστευαν όμως ακόμη ότι αυτά θα μπορούσαν να "ξεγελαστούν" και να επιστρέψουν σ' αυτό αν κατάφερναν να του προσδώσουν μιας μορφής "αναζωογόνηση". Αυτή η επανένωση του σώματος και του πνεύματος ήταν το εισιτήριο για τον κάτω κόσμο.

Για να μπορέσει το πνεύμα να συναντήσει το σώμα, έπρεπε να υπάρχει μια διαδικασία δυναμικής του ανανέωσης, ένας καλλωπισμός του. Το δέρμα του πτώματος τρίφτηκε για να καταστεί εύπλαστο, το σώμα γεμίστηκε και αρωματίστηκε. Το γέμισμα έφτασε κάτω από το δέρμα, στην παχουλή σάρκα. Επίσης βάφτηκε με διάφορα χρώματα, πριν περαστεί με ένα στρώμα ζεστής ρητίνης. Στο τέλος όλο το σώμα, από το κεφάλι μέχρι τα πόδια τυλίχθηκε με ένα στρώμα από λουρίδες λινού υφάσματος.

Οι Αιγύπτιοι σταμάτησαν να φτιάχνουν μούμιες, σταδιακά ανάμεσα στον τέταρτο και έβδομο αιώνα, όταν πολλοί από αυτούς έγιναν χριστιανοί. Πάντως υπολογίζεται ότι κατά την διάρκεια μιας περιόδου 3000 ετών, στην Αίγυπτο κατασκευάσθηκαν περίπου 70 εκατομμύρια μούμιες.

Οι πρώτες μούμιες στη Νότιο Αμερική. Οι Ινκας

Ενώ οι αρχαίοι Αιγύπτιοι θεωρούνται οι πιο γνωστοί κατασκευαστές μουμιών, ωστόσο δεν ήταν οι πρώτοι. Μια πολύ περίεργη φυλή αλιέων που λεγόταν Chinchoros και ζούσε στην ακτή, στο βόρειο άκρο της Νοτίου Αμερικής, εκεί που τώρα βρίσκεται η Χιλή, βαλσάμωνε τους νεκρούς της από το 5000 π.Χ.
Οι ταριχευτές των Chinchoros διέλυαν τα νεκρά σώματα, επεξεργάζονταν με διάφορα χημικά τα εσωτερικά όργανα για να αποτρέψουν την αποσύνθεση, και στην συνέχεια συναρμολογούσαν από την αρχή τα κομμάτια. Χρησιμοποιούσαν συχνά και ξύλινες υποστηρίξεις κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης, των ποδιών και των χεριών. Το εσωτερικό των σωμάτων το γέμιζαν με πανιά ή φτερά, ενώ το εξωτερικό του σώματος το κάλυπταν με άργιλο που τον έβαφαν.

Στον υπόλοιπο Βορρά, μια άλλη φυλή, αυτή των Palomas βαλσάμωνε τους νεκρούς της από το 4000 π.χ. Οι Palomas χρησιμοποιούσαν το αλάτι για να σταματήσουν την αποσύνθεση και τοποθετούσαν προσεκτικά το σώμα φέρνοντας τα γόνατα κοντά στο στήθος και τα χέρια. Στη συνέχεια τύλιγαν τα σώματα με μια ψάθα από καλάμια και τα έθαβαν κάτω από το πάτωμα των σπιτιών που κατοικούσαν.

5000 χιλιάδες χρόνια αργότερα, κατά την διάρκεια της κυριαρχίας των Ίνκας (ανάμεσα στο 1100 με 1500), η παράδοση που επικρατούσε στις Άνδεις για την συντήρηση των νεκρών εξακολουθούσε να παραμένει άθικτη. Οι περισσότερες μούμιες των Ίνκας τοποθετούνταν τυλιγμένες με δέρμα ή ύφασμα κάτω από καλάθια ή τεράστια κεραμικά βάζα, πάντα στην γνωστή εμβρυακή στάση. Οι μούμιες αυτές θάβονταν λαμπρά διακοσμημένες, μαζί με τρόφιμα, ρούχα και άλλα αντικείμενα. Οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι αυτό γινόταν για όλους τους Ίνκας και όχι μόνο για την ελίτ.

Οι Ισπανοί κατακτητές, ανάμεσα στο 1500 με 1600 απαγόρευσαν την μουμιοποίηση, χαρακτηρίζοντας την πρακτική αυτή ειδωλολατρική. Οι Ισπανοί κατέστρεψαν μεγάλο μέρος από τις ατέλειωτες περιοχές ταφής των Ίνκας τόσο για θρησκευτικούς λόγους, όσο και για να πάρουν τον χρυσάφι που υπήρχε σ' αυτές και θαβόταν μαζί με τους νεκρούς Ίνκας. Επομένως λίγες περιοχές ταφής Ίνκας παραμένουν άθικτες ή λιγότερο κατεστραμμένες.

Το 1875, οι αρχαιολόγοι έφεραν στο φως μια τεράστια περιοχή ενταφιασμών στην περιοχή Ancon στην ακτή του Περού. Ατέλειωτες σειρές από καλοδιατηρημένες μούμιες. Είναι πιθανόν το ξηρό κλίμα της περιοχής και το πολύ αλατισμένο περιβάλλον να βοήθησαν αποτελεσματικά στην αποτροπή της αποσύνθεσης. Οι μούμιες τυλίχθηκαν με ύφασμα, φύκια, χλόη και γούνες. Σε πολλές από τις μούμιες τοποθετήθηκε κάποιο ψεύτικο κεφάλι (στις περιπτώσεις που δεν μπορούσε αυτό να συντηρηθεί), που διακοσμήθηκε με μάτια που κοιτούσαν επίμονα έξω από το σκοτάδι του τάφου.

Ίσως οι πιο σημαντικές από τις μούμιες των Ίνκας να βρίσκονται πάνω στις ψηλές κορυφές των βουνών, στα μέρη όπου οι Ίνκας τελούσαν ανθρωποθυσίες, προσφορές στους θεούς τους. Κατά τη διάρκεια των ερευνών τα τελευταία χρόνια έχουν βρεθεί 115 μούμιες στις κορυφές των Άνδεων που θεωρείται ότι σχετίζονται με ανθρωποθυσίες. Το 1995 ο καθηγητής Johan Reinhard βρήκε εντελώς συμπτωματικά (σκόνταψε επάνω), τη μούμια ενός νεαρού κοριτσιού, στην εφηβική ηλικία. Η ανακάλυψη έγινε στην περιοχή Ampato στις Περουβιανές Άνδεις. Την ονόμασε "Juanita" και είναι ίσως η πιο καλοδιατηρημένη μούμια που ανακαλύφθηκε ποτέ. Είχε μακριά μαύρα μαλλιά και λεπτό λαιμό. Η Juanita βρέθηκε τυλιγμένη σε ένα κουκούλι από λεπτά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα. Γύρω της υπήρχαν χρυσά και ασημένια αγάλματα, τσάντες με καλαμπόκι, και πολλές άλλες προσφορές. Σε μια άλλη αποστολή με επικεφαλής πάλι τον καθηγητή Reinhard ανακαλύφθηκε η "Sarita" μια άλλη μούμια αποτέλεσμα θυσίας.

Άλλοι τρόποι ταρίχευσης

Οι τρόποι ταρίχευσης συνήθως απεικονίζουν τα υλικά και τα εργαλεία που ήταν διαθέσιμα σε κάθε υπαρκτό πολιτισμό. Για παράδειγμα ο πολιτισμός των Aleut, οι οποίοι έζησαν στα Aleutian νησιά στην περιοχή της Αλάσκας, αφαιρούσαν από τους νεκρούς τους τα εσωτερικά όργανα και γέμιζαν την κοιλότητα με ξερό χορτάρι. Στη συνέχεια έβαζαν το σώμα σε ένα ρέμα τρεχούμενου νερού το οποίο διέλυε και απομάκρυνε το λίπος του σώματος, αφήνοντας μόνο τους μύες και το δέρμα. Έπειτα έδεναν το σώμα σε θέση οκλαδόν και το ξήραιναν στην ύπαιθρο. Μόλις αυτό γινόταν, τύλιγαν το σώμα με διάφορα στρώματα αδιάβροχου δέρματος και ρούχων και το τοποθετούσαν σε μια υγρή σπηλιά. Εκεί ή το κρεμούσαν από την οροφή της σπηλιάς ή το τοποθετούσαν σε μια πλατφόρμα έτσι ώστε αυτό να βρίσκεται σε κάποια απόσταση από το υγρό πάτωμα. Σε μια τέτοια σπηλιά οι αρχαιολόγοι βρήκαν περισσότερες από 50 τέτοιες μούμιες. Στη Νέα Γουινέα - Παπούα, οι νεκροί "καπνίζονταν" και στη συνέχεια τοποθετούνταν σε ξύλινες σκαλωσιές αφού προηγουμένως καλύπτονταν από άργιλο.

Σε πολλές περιπτώσεις μούμιες τυλιγμένες σε γούνες ή στρώσεις δερμάτων βρέθηκαν τοποθετημένες σε κοιλώματα σπηλιών και τρύπες βράχων. Κάποιες φορές μάλιστα δίπλα στα άψυχα σώματα βρέθηκαν ζευγάρια από σανδάλια, προφανώς για την χρήση στην επόμενη ζωή.

Πολλές από τις πιο εντυπωσιακά διατηρημένες μούμιες βρέθηκαν συμπτωματικά . Το 1991, γερμανοί ορειβάτες βρήκαν ένα παγωμένο σώμα μέσα σε έναν παγετώνα κοντά στα Αύστρο-ιταλικά σύνορα. Αρχικά η αστυνομία και οι ιατροδικαστές που έφθασαν δεν μπόρεσαν να καταλάβουν πόσο παλιό ήταν το σώμα παρόλο που αυτό φορούσε ένα ρούχο από χορτάρι, είχε τόξο και βέλη και τα παπούτσια του ήταν γεμισμένα από χορτάρι για να έχουν ζεστασιά. Με την γνωστή μέθοδο του άνθρακα-14 η ηλικία του σώματος προσδιορίστηκε μεταξύ 3350 με 3300 π.χ. Έτσι δικαιολογημένα θεωρήθηκε η παλαιότερη-διατηρημένη μούμια στον κόσμο.
Το 1972, κυνηγοί βρήκαν τους καλύτερα συντηρημένους ανθρώπινους οργανισμούς στη Βόρεια Αμερική σε μια εγκαταλειμμένη περιοχή που λέγεται Qilakitsoq στη Γροιλανδία. Οι "μούμιες" της Γροιλανδίας που πέθαναν πριν από 500 περίπου χρόνια, αποτελούνταν από ένα μωρό 6 περίπου μηνών, ένα αγόρι 4 ετών, και έξι γυναίκες διαφόρων ηλικιών. Προστατευμένοι από ένα βράχο που προεξείχε από μια μικρή σπηλιά, σε θερμοκρασίες υπό το μηδέν, οι ανθρώπινοι αυτοί οργανισμοί ξηράθηκαν και αφυδατώθηκαν από τους ανέμους. Μαζί με τα σώματα βρέθηκαν και 78 κομμάτια από διάφορα υφάσματα.

Κατά την διάρκεια των εργασιών εξόρυξης τύρφης στα έλη (τύρφης) στη βορειοδυτική Ευρώπη έχουν βρεθεί εκατοντάδες μούμιες. Το σπογγώδες επιφανειακό στρώμα σε ένα έλος τύρφης εμποδίζει το οξυγόνο να φτάσει στα κατώτερα στρώματα. Αυτό σε συνδυασμό με το όξινο περιβάλλον ενός τέτοιου έλους βοηθούσε στο να δημιουργηθούν μούμιες, ενώ ταυτόχρονα έδινε σ' αυτές μια καφετιά δερματοειδή και αληθοφανή εμφάνιση. Οι παλαιότερες "μούμιες ελών", προέρχονται από την εποχή του σιδήρου -γύρω στο 400 π.χ.- και είναι από κέλτες ή γερμανούς. Πολλές από αυτές τις μούμιες που βρίσκονται στα ευρωπαικά έλη, έχουν στοιχεία των βίαιων θανάτων τους . Με σχισμένους τους λαιμούς και σπασμένα κρανία, αυτά τα άτομα μπορεί να ήταν θύματα της τελετουργικής θυσίας, ακριβώς όπως στις μούμιες της ερήμου Talka Makan της Κίνας.

Supernatural
Απάντηση