Η επόμενη μέρα
- Ανδρέας Χαχολιάδης
- PLUS
Η επόμενη μέρα που θα σημάνει και τη σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων αχνοφαίνεται στον ορίζοντα. Δεν θα είναι όμως επιστροφή στην κανονικότητα γιατί ο αστάθμητος παράγοντας, ο κορονοϊός, παραμονεύει και θα εξακολουθήσει να καθορίζει το πλαίσιο των κινήσεων. Ο φόβος που έχει ενσταλαχτεί στις ψυχές μας δεν θα διαλυθεί και η αβεβαιότητα δεν θα εξαλειφτεί. Τίποτα δεν θα είναι δεδομένο, όλα θα είναι ρευστά.
Μέσα σε αυτό ακριβώς το ρευστό περιβάλλον η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να κινηθεί σε αχαρτογράφητα νερά και να βρει τη χρυσή τομή σε ένα πρόβλημα που συντίθεται από δύο θεματικές ενότητες, που λειτουργούν όμως αντιθετικά μεταξύ τους. Να επανεκκινήσει την οικονομία και να προστατεύσει την υγεία από την πανδημία. Το πρόβλημα είναι σύνθετο και επιδέχεται πολλές λύσεις με ανάλογα ρίσκα. Σε αυτό το πεδίο θα κριθούν όλοι, κυβέρνηση, αντιπολίτευση, συνδικάτα και διαμορφωτές της κοινής γνώμης.
Οι προτάσεις θα διαγκωνίζονται και πάλι σε παροχές και υποσχέσεις. Οι εμπειρίες όμως, που απέκτησαν οι πολίτες από την οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, τους έχει καταστήσει σοφότερους και έχουν διαφοροποιήσει τα κριτήρια με τα οποία προσεγγίζουν τα μεγάλα πολιτικά και οικονομικά προβλήματα. Έχουν συνειδητοποιήσει ότι στην επίλυση των μεγάλων προβλημάτων το ιδεολογικό πρόσημο ατονεί και ότι η διαχωριστική γραμμή σύρεται πια ανάμεσα σε ορθολογιστές και αιθεροβάμονες, σε ρεαλιστές και λαϊκιστές και σε υπευθύνους και ανεύθυνους. Έχουν μπουχτίσει από τα λόγια τα μεγάλα, τις ρητορικές της νεφελώδους προοπτικής και των διαψευσμένων οραμάτων.
Αυτό που θα μετρήσει περισσότερο από όλα είναι ο βαθμός εμπιστοσύνης που έχει αναπτυχθεί ανάμεσα στον πολιτικό και την κοινωνία. Αν όμως η κοινωνία αξιολογεί τους πολιτικούς με κριτήρια τη σοβαρότητα και υπευθυνότητα που εκπέμπουν, τότε διαμορφώνεται ένα νέο πλαίσιο πολιτικής αντιπαράθεσης. Δημιουργείται ένας νέος πολιτικός πολιτισμός στον οποίο η οξύτητα, η ατάκα και η ειρωνεία δεν αντιστοιχούν με τη γενική απαίτηση για συγκλίσεις και συναινέσεις. Αλλά και ο μπαλκονάτος πολιτικός, που θεατροποιεί τον πολιτικό του λόγο, παραχωρεί τη θέση του στον ήρεμο και τεκμηριωμένο λόγο του Τσιόδρα.
Σήμερα, που η αποτελεσματικότητα εισβάλλει δυναμικά στην πολιτική και αξιολογείται ψηλά ως κριτήριο των πολιτικών μας επιλογών, αναδεικνύεται η αξία της γνώσης και αναγνωρίζεται ο σημαντικός ρόλος των τεχνοκρατών στην διαμόρφωση της πολιτικής. Και οι οποίοι είχαν λοιδορηθεί από τους πολιτικούς ότι είναι κλεισμένοι στο καβούκι τους και δεν μπορούν να αφουγκραστούν τις αγωνίες και τις ανησυχίες του λαού. Οι διαδοχικές κρίσεις ωριμάζουν τις πολιτικές συμπεριφορές των πολιτών και απομένει να αποδειχτεί αν αυτό θα αποτυπωθεί και στο πολιτικό σύστημα.
