Περί της συμφωνίας των Πρεσπών
- Κωνσταντίνος Σπ. Μπακέας
- PLUS
Ἕλληνας καλεῖσθαι τοὺς τῆς παιδεύσεως τῆς ἡμετέρας ἤ τοὺς τῆς κοινῆς φύσεως μετέχοντας.(Ισοκράτης, πανηγυρικός, 380 π.Χ)
Εν αναμονή της ψήφισης από την βουλή της συμφωνίας των Πρεσπών, γίνεται μεγάλος ντόρος για το αν είναι μια συμφωνία επωφελής για την Ελλάδα ή όχι. Θα συνεχίσουμε να κάνουμε συλλαλητήρια σε όλες τις πόλεις, στο σύνταγμα ή όπου αλλού... Δεν ακούω όμως προτάσεις για την λύση του θέματος αυτού. Η μόνη εναλλακτική λύση που ακούγεται στα πάνελ είναι η κατάργηση της συμφωνίας και η επιλογή ενός άλλου ονόματος από την γειτονική χώρα. Βέβαια αυτή θα ήταν μια λύση που θα συνέφερε την Ελλάδα. Δεν λαμβάνεται υπ' όψιν όμως η γνώμη των γειτόνων, η οποία μπορεί να μη μας ενδιαφέρει σαν Έλληνες, αλλά δεν μπορεί να υποχρεώσεις κάποιον να ονομαστεί με ένα όνομα που δεν το θέλει, εκτός αν κάνεις πόλεμο.
Αν λοιπόν διαγράψουμε το σενάριο του πολέμου, διότι ας μην γελιόμαστε, σε έναν πόλεμο και ο νικητής και ο ηττημένος, είναι χαμένοι! Το μόνο που μας μένει είναι μια πολιτική λύση. Στην πολιτική λύση όμως, πρέπει να συνυπολογίσουμε και την άποψη του αντίθετου μέρους, με νταηλίκια και με συλλαλητήρια δεν γίνεται πολιτική. Εξ άλλου η πολιτική ανέκαθεν ήταν η τέχνη του εφικτού (Otto von Bismarck 1815 – 1898).
Ποιες λύσεις όμως μπορούν να θεωρηθούν ρεαλιστικές και να τις αποδεχθούν και τα δύο κράτη;
Μία λύση σχετικά εύκολη, θα ήταν η διπλή ονομασία, δηλαδή άλλο όνομα για το εσωτερικό της χώρας και άλλο για το εξωτερικό, όπως συμβαίνει με πολλά κράτη, π.χ. Η Φιλανδία (Finland) για τους Φιλανδούς είναι Suomi, το Ηνωμένο Βασίλειο για τους Βρετανούς είναι Μεγάλη Βρετανία και η Ελλάδα για τους αλλοδαπούς είναι Greece, με εξαίρεση μερικές χώρες που μας ονομάζουν Yunan με όλα τα παράγωγα του. Θα μπορούσαν λοιπόν οι γείτονες να ονομάζονται Μακεδόνες ή Βόρειομακεδόνες για εσωτερική χρήση και όλος ο υπόλοιπος πλανήτης να τους αναγνωρίζει ως Βαρντάσκα ή Παιονία ή Βουλγαροσερβοαλβανία! Αυτή βέβαια η λύση έρχεται σε αντιδιαστολή με την πάγια εθνική θέση του erga omnes, αλλά για ποιο λόγο θα έπρεπε να επιμείνουμε σε μια ονομασία έναντι όλων; Τι κερδίζουμε σαν Έλληνες από το erga omnes των Σκοπίων, όταν και η δική μας ονομασία σε όλο σχεδόν τον κόσμο δεν είναι erga omnes;
Λύση με σύνθετη ονομασία θα περιέχει τον όρο Μακεδονία, οπότε δεν μπορεί να γίνει δεκτή από τους Έλληνες.
Αν όμως αναλογιστούμε την ρήση του Ισοκράτη, που αναφέρω στον τίτλο του άρθρου και την τακτική του Μεγάλου Αλεξάνδρου που ανύψωσε τον ελληνισμό σε όλο τον κόσμο, για ποιο λόγο να αρνηθούμε σε κάποιους να πιστεύουν ότι είναι Έλληνες Μακεδόνες; Μήπως πιστεύει κανείς ότι η σημερινή ελληνική Μακεδονία κατοικείται από απογόνους των αρχαίων Μακεδόνων φέροντες σάρισα και κυκλοφορούντες σε σχηματισμό μακεδονικής φάλαγγας; Όλοι γνωρίζουμε ότι αποτελείται κυρίως από Έλληνες εποίκους οι οποίοι ήρθαν το 1922 και κάποιοι λίγο προγενέστερα. Αυτό όμως που μας κάνει να πιστεύουμε ότι είναι δικό μας κομμάτι η Μακεδονία, δεν είναι το DNA των αρχαίων Μακεδόνων, διότι αν ήταν αυτό θα δεχόμασταν να ονομαστούν Μακεδονία όλα τα κράτη έως τις Ινδίες... Αυτό που μας κάνει να πιστεύουμε ότι είναι δικό μας κομμάτι η Μακεδονία, είναι ότι μιλάμε την ίδια γλώσσα με αυτή των αρχαίων Μακεδόνων, μιλάμε ελληνικά και αυτό είναι το κύριο στοιχείο που ορίζει την ταυτότητα ενός έθνους. Αν λοιπόν θέλουν να ονομαστούν και κάποιοι άλλοι Μακεδόνες ή Βορειομακεδόνες, θα πρέπει πρώτα να μάθουν ελληνικά, να μεταφράσουν όλα τα δημόσια έγγραφα στα ελληνικά και να διδάσκονται στα σχολεία σαν κύρια γλώσσα τα ελληνικά, αυτά δηλαδή που μιλούσαν και οι αρχαίοι Μακεδόνες. Να τους στείλουμε και μερικούς αδιόριστους δασκάλους που έχουμε (που πολλοί απ’ αυτούς σπούδασαν εκεί) και σε μερικά χρόνια αφού περάσουν τις εξετάσεις στην ελληνική γλώσσα, να τους απονείμουμε τον τίτλο του Μακεδόνα πολίτη. Ό,τι έκανε και ο Μέγας Αλέξανδρος. Αν αυτό είχε προταθεί το 1992, όταν πάλι βγαίναμε στους δρόμους, σήμερα θα ήταν μια ακόμη περιφέρεια της Ελλάδας. Ή μήπως πιστεύει κανείς ότι ο Έλληνας Ρομά, ή ο Έλληνας Αλβανός, έχει διαφορά από τον Σκοπιανό Ρομά ή τον Σκοπιανό Αλβανό εκτός από την γλώσσα;
Βέβαια αυτό θα ήταν μια καλή ιδέα και για την διεθνή προβολή της χώρας μας. Να έρχονται όσοι θέλουν, κυρίως διεθνώς καταξιωμένα ονόματα, όπως ας πούμε ο Μπάρακ Ομπάμα, που τελείωσε την πολιτική του καριέρα βγάζοντας λόγο στην Πνύκα, ή ο Στηβ Τζομπς, που μια βδομάδα πριν πεθάνει από καρκίνο, ως τελευταία του επιθυμία ήθελε να περάσει ένα απόγευμα με τον Σωκράτη και γι’ αυτό θα έδινε όλη του την τεχνολογία! Να δίνουν κάποιες εξετάσεις στην ελληνική γλώσσα σχετικά με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, να βγάζουν ενα λόγο στην Πνύκα στα ελληνικά και να τους απονέμουμε τον τίτλο του Έλληνα πολίτη.
Υ.Γ. Βέβαια δεν ξέρω πόσοι σημερινοί νεοέλληνες θα περνούσαν αυτές τις εξετάσεις, με πρώτο και κύριο τον πρωθυπουργό μας, αλλά αυτό είναι θέμα για άλλη συζήτηση....
