Καλύτερα να σε φθονούν ή να σε λυπούνται;
Ο φθόνος είναι ένα συναίσθημα που δεν είναι πολύ δύσκολο να νιώσουμε σήμερα εμείς οι άνθρωποι λόγω της ανισότητας που υπάρχει στην κοινωνία από πολλές πλευρές.
Αυτό μας κάνει να στραφούμε στο εγώ μας και να μην παραδεχόμαστε τους άλλους ανθρώπους που είναι καλύτεροι από εμάς. Και όταν λέω καλύτεροι θα αναφερθώ ακόμη και στην εμφάνιση και φυσικά σε πολλά άλλα όπως είναι η μόρφωση, η πρόοδος, η οικονομική κατάσταση, τα ταλέντα. Τότε μιλάμε για ζήλεια που οδηγεί στο φθόνο. Αυτό συμβαίνει όχι φυσικά πάντοτε.
Το μίσος είναι το πιο φθοροποιό συναίσθημα που όμως στη ζωή δεν μπορούμε να το αποφύγουμε. Αλλά θα ήθελα να αναφερθώ και στο θέμα της κακίας, το οποίο είναι ό,τι χειρότερο. Γιατί σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει δικαιολογία όπως στις άλλες περιπτώσεις που προανέφερα.
Για μένα όταν κάποιος σε μισεί και θέλει να σου κάνει κακό, το πρώτο που μπορεί να αισθανθείς γι’ αυτόν είναι μίσος. Αυτές οι περιπτώσεις δεν συγχωρούνται. Για να μη μισεί κάποιος στην περίπτωση που του κάνουν κάποιο κακό, ή ανόητος πρέπει να είναι ή άγιος.
Η αγιότητα δεν επιτρέπει να υπάρχει το μίσος στην ψυχή του ανθρώπου και αυτό σημαίνει ολοκάθαρη συνείδηση. Τι επιπτώσεις όμως έχει η αγιότητα των ανθρώπων και ενίοτε του κράτους, μπορούμε να αντιληφθούμε όλοι γιατί θα είχαμε μια κοινωνία που πολλοί θα έκαναν επιθέσεις με τα άγρια ένστικτά τους και δεν θα φοβούνταν γιατί θα έπαιρναν συγχώρεση γι’ αυτά.
Τώρα αν συγκρίνουμε το φθόνο με το να σε λυπούνται οι άνθρωποι, σε αυτό υπάρχει διαφορά. Δηλαδή ότι αυτοί που φθονούν μπορούν να επιτεθούν με πράξεις ενώ όταν σε λυπάται κάποιος δεν έχει την πρόθεση να σου κάνει κακό.
Εδώ έχουμε μια θεωρητική άποψη της λύπης που συγγενεύει με την αηδία, με τον αποτροπιασμό και την απέχθεια. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η λύπη είναι ένα καθόλου ευγενικό αίσθημα που δημιουργείται αυθόρμητα στον άνθρωπο ανάλογα με τις περιπτώσεις που θα συναντήσει.
Αναλυτικά μπορώ να πω τα εξής: Οι άνθρωποι μπορεί να σε λυπούνται πρώτα απ’ όλα για τη μιζέρια και τη φτώχεια σου. Δεύτερον, για την αποτυχία σου στη ζωή ή για την αρρώστια σου. Έπειτα μπορεί να σε λυπούνται για το επίπεδό σου και για την ασύδοτη ζωή που ζεις.
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, το να λυπάται κανείς είναι ένα συναίσθημα που δεν τον τιμά. Και αυτό είναι ο κανόνας και δεν έχει εξαιρέσεις. Απλά όταν υποφέρει κάποιος, πιο σωστή είναι η έννοια συμπονούμε παρά λυπούμαστε, γιατί η συμπόνια μπορεί να οδηγήσει στην αλληλοβοήθεια ενώ η λύπη είναι μια μονότονη και ψυχρή λέξη χωρίς ουσία.