Τσούνια: Ένα παραδοσιακό παιχνίδι της Άνδρου
Είναι ένα παιχνίδι που συνηθίζεται να παίζεται ανήμερα το Πάσχα στο χωριό μου, τον Πιτροφό της Άνδρου. Έρχεται απ’ τα παλιά και γεμίζει τις ώρες πριν και μετά τον Λαμπριάτη. Συμμετέχουν μεγάλοι και μικροί (φτάνει να μπορούν να σηκώσουν τη μπάλα) χωρισμένοι σε δύο ομάδες, χωρίς όριο παικτών. Είναι ένα έθιμο κεφιού που λίγη σημασία έχει ποιος θα ‘ναι ο νικητής, παρ’ ότι πάντοτε μπαίνει και κάποιο έπαθλο (μεγάλη πλάκα γίνεται αν κάποιος ρίξει τον «εννιά»).
Αποτελείται από 9 ξύλα, μήκους περίπου 60 εκατοστών, πελεκημένα μυτερά, το ένα λίγο πιο μακρύ, ο «εννιάς» και μία ξύλινη μπάλα, συνήθως από κούτσουρο, λίγο ακανόνιστη. Στήνονται σε τριάδες, σχηματίζοντας τετράγωνο, σε απόσταση περίπου 35 εκατοστών το ένα από το άλλο και στη μέση τοποθετείται ο «εννιάς».
Συμφωνείται ο καταληκτικός αριθμός των πόντων, γίνεται η κλήρωση για το ποια ομάδα θα παίξει πρώτη και ορίζονται οι αποστάσεις από τις οποίες θα ρίχνει ο κάθε παίκτης τη μπάλα. Δηλαδή, τις «πρωτιές», τις «δευτεριές», τις «τριτιές». Εάν π.χ. τελειώνει το παιχνίδι στο 251, οι «πρωτιές» μπορεί να είναι μέχρι το 100, οι «δευτεριές» μέχρι το 180 και οι «τριτιές» μέχρι τέλος.
Οι ομάδες ρίχνουν εναλλάξ, κατά τη σειρά που έχουν γραφτεί οι παίκτες στην κατάσταση. Κάθε παίκτης ρίχνει και δεύτερη φορά, εάν βέβαια έχει επιτύχει στην πρώτη. Αυτό είναι το λεγόμενο «κούντημα» και γίνεται από το σημείο που έχει σταθεί η μπάλα την πρώτη φορά και αφού στηθούν τα πεσμένα τσούνια.
Για κάθε τσούνι μετράει ένας βαθμός εκτός κι αν πέσει μόνο ο «εννιάς» και μόνο κατά την πρώτη βολή, οπότε μετράει για εννέα πόντους. Ακόμη, υπάρχουν «κατεβασούρες», δηλαδή αν τελειώνοντας δεν ρίξουμε ακριβώς το αριθμό που χρειαζόμαστε, τότε κατεβαίνουμε σε αριθμό πόντων που εκ των προτέρων έχουμε συμφωνήσει. Αυτό είναι συνηθισμένο μια και η μπάλα παίζει τα δικά της παιχνίδια.
Είναι ένα πολύ διασκεδαστικό παιχνίδι, που εξαρτάται βέβαια από το πλήθος των παικτών και συνοδεύεται από μεζεδάκι, κρασάκι, ανέκδοτα, αστεία και αναμνήσεις…
