Ο Ταξιτζής, η σπουδαιότερη ανάλυση ενός χαρακτήρα στην ιστορία
Όσες φορές και αν την έχω δει, τόσο περισσότερο πείθομαι πως «ο Ταξιτζής» του Μάρτιν Σκορτσέζε με πρωταγωνιστή τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο, είναι η καλύτερη μελέτη ενός χαρακτήρα στην ιστορία του σινεμά. Η ανδρική πλευρά αποδίδεται σε κάθε της έκφανση, είναι ερωτευμένη, μοναχική, απελπισμένη, βίαιη, ζωώδης, θυμωμένη.
Η ταινία παραγωγής 1976, ακόμα παραμένει ένας ογκόλιθος της ιστορίας του σινεμά, ένα αριστούργημα που διαχρονικά δέχεται διθυραμβικές κριτικές, αλλά και αποδοκιμασίες. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός πως οι περισσότεροι κριτικοί ταινιών χαρακτήριζαν τον Ταξιτζή αριστούργημα, ενώ ο δικός μας Έλληνας κριτικός Βασίλης Ραφαηλίδης είχε μία τελείως διαφορετική άποψη.
Αυτό όμως δεν αναιρεί πως η ταινία αποτελεί έναν ογκόλιθο του Αμερικάνικου Κινηματογράφου της οποίας η αίγλη διαχρονικά μεγαλώνει.
Η ψυχοσύνθεση του Τράβις Μπικλ, ενός πρώην βετεράνου στον πόλεμο του Βιετνάμ, ο οποίος πάσχει από αϋπνίες και εργάζεται τα βράδια ως ταξιτζής για να ξεπερνάει τη μελαγχολία του διαπλάθεται μοναδικά μέχρι να φτάσει στο αποκορύφωμά της.
Ο Ταξιτζής είναι μία γερή τζούρα μελαγχολίας, μία ανάλυση ενός χαρακτήρα ο οποίος ζει μέσα στην αποξένωση και τη σκληρότητα της αστικοποιημένης κοινωνίας, αλλά και παράλληλα, ονειρεύεται να αλλάξει τον κόσμο και να τον απαλλάξει από την ανηθικότητα, την κακία και την αδικία.
Ο De Niro κοιτάζει έναν καθρέφτη και μονολογεί «σε εμένα μιλάς», παραδίδοντας μία από τις κορυφαίες και πιο γνωστές στιγμές του Κινηματογράφου. Ποτέ άλλοτε η μοναξιά δεν αποτυπώθηκε τόσο άγρια, τόσο ωμά, τόσο ρεαλιστικά.
Ο Ταξιτζής είναι μία προσωπικότητα τόσο αντιφατική και πολυσύνθετη, τόσο ιδιόρρυθμη και λογική ταυτόχρονα. Μισεί την ανηθικότητα και κοιτάζει με θυμό τις πόρνες στο δρόμο, την ίδια στιγμή που επιλέγει να πάει για ραντεβού γνωριμίας την κοπέλα που ποθεί σε μία φτηνή πορνό ταινία. Θέλει να απαλλάξει τον κόσμο από το κακό, αλλά παράλληλα χρησιμοποιεί την αυτοδικία και τη βία για να το πραγματοποιήσει.
Ο Τράβις είναι ο αποξενωμένος άνδρας από τον κοινωνικό ιστό, ο οποίος βλέπει τον Έρωτα ως σανίδα σωτηρίας στο πρόσωπο της Μπέτσυ και όταν το ραντεβού του αποτυγχάνει, τότε βυθίζεται περισσότερο στον δικό του κόσμο. Διότι η Μπέτσυ ήταν για εκείνον το μοναδικό αληθινό μέσα στο ψέμα της σύγχρονης, αστικοποιημένης και εχθρικής κοινωνίας. Βυθίζεται ξανά στην αμφισβήτηση των πάντων, στην ατελείωτη μοναξιά του, ονειρεύεται να αλλάξει τον κόσμο. Βιώνει μία σύγκρουση πρωτόγονων ενστίκτων και αρχέγονης βίας η οποία έρχεται σε σύγκρουση με το Υπέρ Εγώ του με τα βίαια ορμέμφυτά του να εκρήγνυνται στο τέλος εκδικητικά ενάντια σε οποιαδήποτε εξουσία και εκμετάλλευση.
Μέσα από την παρουσίαση της ανδρικής ευαισθησίας, το χτίσιμο ενός μοναχικού ανθρώπου που καλείται να αντέξει μέσα σε μία καταναλωτική και απρόσωπη κοινωνία, χτίζεται σταδιακά και αναλύεται λεπτομερώς.
Ο Ταξιτζής αναλύει πολλά θέματα της κοινωνίας με τρόπο ιδιαίτερα οξυδερκή. Είναι μία ταινία που αναδεικνύει τη βαναυσότητα της πορνείας, ειδικότερα όταν το θύμα είναι μία ανήλικη κοπέλα η οποία εκδίδεται και γίνεται υποχείριο από τον προαγωγό της. Μας βάζει στη διαδικασία να σκεφτούμε αν η βία είναι ο τρόπος με τον οποίο μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο, ο ίδιος έχει κατηγορηθεί πως προάγει την αυτοδικία και αυτό ίσως μπορεί να βάλει και εμάς σε διάφορες σκέψεις για τον τρόπο με τον οποίο θα θέλαμε να δούμε την κοινωνία μας να αλλάζει.
Μεγάλο πλεονέκτημα της ταινίας η σκηνοθεσία, η οποία αναδεικνύει του βροχερούς δρόμους της νυχτερινής Νέας Υόρκης, συμβολίζοντας τα άγρια πάθη και την παρανομία η οποία ανθίζει περισσότερο τις σκοτεινές ώρες του ανθρώπου.
Νομίζω πως ο Ταξιτζής μπορεί άνετα να θεωρείται μία από τις δέκα καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Έχει όλα αυτά που πρέπει να έχει μία ταινία για να αξίζει να θεωρείται σπουδαία: τρομερές ερμηνείες, εκπληκτική σκηνοθεσία, ένας δυνατός μονόλογος που αναδεικνύει το βάθος της μοναξιάς ενός ανθρώπου που παλεύει να επαναπροσδιορίσει τον εαυτό του.