Πώς μπορώ να διαχωρίσω την ενοχή από την τύψη;

5 1 1 1 1 1 Βαθμολογία 5.00 (23 Ψήφοι)

Πώς μπορώ να διαχωρίσω την ενοχή από την τύψη;

Δύο συναισθήματα, αρνητικά κυρίως, που κυριαρχούν στην καθημερινή μας ζωή. Όμως, οι περισσότεροι από εμάς τείνουν να τα συγχέουν ενώ είναι τελείως διαφορετικά. Νομίζω ήρθε η στιγμή να τα διαχωρίσουμε.

Η ενοχή είναι ένα δυσάρεστο συναίσθημα που προκύπτει από μία πράξη  του ατόμου που επέφερε αρνητικές συνέπειες στη ζωή ενός άλλου ανθρώπου ή ακόμα και στον ίδιο τον εαυτό του. Η ενοχή χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, την υγιή και τη νοσηρή. Υγιής είναι η ενοχή που έρχεται με τη συνειδητοποίηση μίας λανθασμένης μας ενέργειας που είχε βλαπτικά αποτελέσματα και είχαμε την ευθύνη (χτυπήσαμε έναν άνθρωπο με το αυτοκίνητο και τον εγκαταλείψαμε, είπαμε ψέματα εις βάρος ενός άλλου ανθρώπου). Η νοσηρή ενοχή είναι εκείνη που μας εξαναγκάζει ψυχολογικά να αισθανόμαστε διαρκώς ένοχοι, για κάθε πράξη ή σκέψη μας, και ας μην είναι απαραίτητα λανθασμένη ή κακή. Η ενοχή δεν υποδηλώνει πάντοτε ότι η πράξη μας ήταν λάθος, απλώς μας υποχρεώνει να αισθανόμαστε έτσι επειδή καλλιεργείται από την παιδική μας κιόλας ηλικία με ποικίλους τρόπους.

Η τύψη, από την άλλη, υποδηλώνει ότι πράγματι μία πράξη μας ήταν κακή και πράγματι φέραμε την ευθύνη για αυτή (σε αυτό το σημείο μπορούμε να πούμε ταιριάζει με την ενοχή). Όμως, πάντοτε απορρέει από μία κακή πράξη σε αντίθεση με εκείνη, διότι ο ένοχος άνθρωπος μπορεί να αισθάνεται έτσι και ας μη φέρει καμία ευθύνη για αυτό που κατηγορεί τον εαυτό του ή μπορεί να αισθάνεται έτσι για λάθος λόγους.

Ένας άνθρωπος, για παράδειγμα, που ακύρωσε μία συνάντηση με φίλους επειδή ήταν κουρασμένος, μπορεί να αισθάνεται ενοχές διότι νοιώθει πως  τους «κρέμασε». Σε αυτή την περίπτωση, η ενοχή είναι λανθασμένη, διότι το να βάλεις τον εαυτό σου προτεραιότητα σε μία στιγμή σωματικής κόπωσης είναι αναγκαίο και απαραίτητο. Ενοχή μπορεί να αισθάνεται ένα μικρό παιδί επειδή- σύμφωνα με τη δική του λογική- θεωρεί τον εαυτό του υπεύθυνο για το διαζύγιο των γονιών, μία σκέψη που είναι λανθασμένη.

Οι κακές ενοχές είναι τροχοπέδη για την εξέλιξη της ζωής μας και μας εγκλωβίζουν σε έναν φαύλο κύκλο σκέψεων. Η ενοχή απορρέει από τα πρώιμα παιδικά βιώματα όταν ως παιδιά αποζητούσαμε την αγάπη των γονιών και ασυναίσθητα συμβαδίζαμε πάντοτε με τις δικές τους επιθυμίες, επειδή αποζητούσαμε την έγκριση και τη στοργή τους. Όμως, αυτή η προσπάθεια και αντίληψη άρχισε να κυριαρχεί στο μυαλό μας, ώστε να φτάσουμε και στην ενήλικη ζωή να αποζητάμε πάντοτε την έγκριση των άλλων για όσα λέμε, πιστεύουμε ή κάνουμε. Η νοσηρή ενοχή συνοψίζεται σε έναν φόβο και μία φράση: «τι πρέπει να κάνω για να με αγαπούν;». Ο άνθρωπος οφείλει να αγαπήσει, να αποδεχτεί τον εαυτό του και να τον βάλει ως την πρώτη του προτεραιότητα, ακόμα και αν αυτό δεν αρέσει σε κάποιους.

Η διαφορά της ενοχής είναι ότι η πράξη μας δεν είναι απαραίτητα κακή ή λάθος, ενώ η τύψη απορρέει από μία πράξη που ήταν πραγματικά κακή και βλαπτική.

Μαρία Σκαμπαρδώνη

Είμαι Δημοσιογράφος. Εκτός από το tempo.gr, αρθρογραφώ σε πολλά περιοδικά και blogs, όπως είναι ο Κλόουν, το e-Psychology και ο Λόγιος Ερμής.

Σχόλια (0)

Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια εδώ

Αφήστε τα σχόλιά σας

  1. Δημοσίευση σχολίου ως επισκέπτης.
Συνημμένα (0 / 3)
Μοιραστείτε την τοποθεσία σας
Πληκτρολογήστε το κείμενο που παρουσιάζεται στην παρακάτω εικόνα. Δεν είναι σαφές;

Please publish modules in offcanvas position.